Γιατί η ευτυχία μας να εξαρτάται από την κατανάλωση αγαθών;

    Σήμερα η φράση του Ντεκαρτ : «Σκέφτομαι άρα υπάρχω» έχει αντικατασταθεί με την φράση «ψωνίζω άρα υπάρχω». Ναι είναι αλήθεια πως ο υπερκαταναλωτισμός κυριαρχεί στις μέρες μας, καθώς έχουμε συνδέσει την απόκτηση όλο και περισσότερων αγαθών με την ευχαρίστηση και την χαρά.  Ειδικά στις μέρες που διανύουμε όπου όλα γύρω μας ακούγονται τρομακτικά και μας απογοητεύουν εμείς ψάχνουμε μια διέξοδο και αυτή η διέξοδος είναι η κατανάλωση. Από την αγορά ρούχων και παπουτσιών μέχρι και τα είδη διατροφής είναι αρκετά για να μας βγάλουν από μια άσχημη μέρα από μια άσχημη κατάσταση. Εξάλλου δεν είναι τυχαία η έκφραση που κυριαρχεί ως το «shopping therapy», γιατί όντως η κατανάλωση για όλους μας ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας σχεδόν αποτελεί ένα είδος ψυχοθεραπείας. Είτε αγοράζουμε κάτι για εμάς τους ίδιους είτε για κάποια αγαπημένα μας πρόσωπα αντλούμε από την διαδικασία αυτή της κατανάλωσης μια απερίγραπτη και ανεξάντλητη χαρά. Ποιοι όμως είναι οι πιο σύνηθες λόγοι που μας οδηγούν στην υπερκατανάλωση; Πολλοί και διάφοροι λόγοι μπορούν να οδηγήσουν τον καθένα μας ξεχωριστά για να βγούμε έξω στην αγορά γα ψώνια. Όμως οι πιο αν θέλετε «διαδεδομένοι» είναι οι εξής: ένας χωρισμός ή ένας τσακωμός με τον η την σύντροφό μας είναι ικανός λόγος να μας οδηγήσει στην κατανάλωση αγαθών ως ένα «φάρμακο» που θα μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα και να ξεφύγουμε από την στενοχώρια και τις αρνητικές σκέψεις. Ακόμη, η υπερκατανάλωση συνδέεται με την επίδειξη της αγάπης και της φροντίδας. Πιο συγκεκριμένα, η αγορά δώρων στα αγαπημένα μας πρόσωπα σηματοδοτεί την αγάπη μας για αυτά. Ένας ακόμη λόγος που μας οδηγεί στις «υπέρμετρες» αγορές είναι το δικό μας ελληνικό έθιμο του «κεράσματος» . Το «κέρασμα» παραμένει από παλιά μέχρι σήμερα ως η έκφραση των έντονων συναισθημάτων από ένα πρόσωπο σε ένα άλλο. Ακόμη και αν κάποιοι δεν έχουν οικονομική άνεση θα μπουν πολλές φορές στην διαδικασία αυτή καθόσον θεωρούν πως με αυτό τον τρόπο εκφράζουν την εκτίμηση την συμπάθεια προς ένα άλλο πρόσωπο. Ενώ, κυρίως οι γυναίκες μέσα από την κατανάλωση ειδών ρουχισμού αισθάνονται μια αύρα ανανέωσης και αναζωογόνησης τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Ειδικότερα, εκτός από την εξωτερική εμφάνιση που αλλάζει με την απόκτηση καινούργιων ρούχων παπουτσιών κλπ. αλλάζει και η εσωτερική, γιατί τα άτομα έχουν και αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά για τον εαυτό τους. Αυτό όμως που παίζει τον κυρίαρχο ρόλο και μας οδηγεί στην υπερκατανάλωση ειδών και αγαθών είναι ο εγκέφαλος μας. Συγκεκριμένα, τα αισθητήρια μηνύματα που δεχόμαστε κάθε φορά που αντικρίζουμε κάτι όμορφο σε μια βιτρίνα μας βάζουν στην πρόκληση να το αγοράσουμε.  Όμως, τι κερδίζουμε τελικά από την υπερκατανάλωση; Ένα καίριο ερώτημα προκύπτει που πρέπει να απαντηθεί. Η καταναλωτική μανία είναι ένα είδος εθισμού μια εμμονή να ξοδεύουμε συνεχώς για πράγματα τα οποία τις περισσότερες φορές δεν μας είναι καθόλου απαραίτητα  και μας οδηγεί στο να μένουμε με όλο και λιγότερα χρήματα στην τσέπη. Όλοι θεωρούν πως μέσα από την κατανάλωση θα μπορέσουν να ανυψώσουν την χαμένη τους αυτοπεποίθηση ή θα καλύψουν την δυστυχία που αισθάνονται. Όμως, αυτό δεν είναι παρά ένα ψέμα και μια απάτη, καθώς ο καταναλωτισμός δεν μας παρέχει τίποτε άλλο παρά μια πρόσκαιρη χαρά και ευχαρίστηση. Αυτό που ακολουθεί μετά από μια μέρα γεμάτη με βόλτες στα μαγαζιά και ανεξέλεγκτες αγορές ημέρα είναι η μεγέθυνση της δυστυχίας και όχι η εξάλειψή της και το άτομο οδηγείται σε έναν φαύλο κύκλο. Τα άτομα που έχουν υπερκαταναλωτισμό οδηγούνται σε ανεξέλεγκτες αγορές καθώς οτιδήποτε τους κεντρίζει το ενδιαφέρον πρέπει να αποκτηθεί και αυτό οδηγεί στο να συσσωρεύουν άχρηστα αντικείμενα τα οποία στη συνέχεια τους δημιουργούν τύψεις και ενοχές για την απόκτηση τους. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως τα αγαθά δεν είναι αυτά που θα μας προσφέρουν ικανοποίηση και ασφάλεια αλλά το μόνο που θα μας προσφέρουν είναι η μείωση των χρημάτων μας. Πρέπει να έχουμε αυτοσυγκράτηση και να μην παρασυρόμαστε από κάτι που είδαμε στις βιτρίνες ή στις διαφημίσεις. Κάτι που είναι ακριβό ή όμορφο δεν θα βελτιώσει την ζωή μας αλλά η αυτογνωσία η πίστη στον εαυτό μας, η αληθινή και ουσιαστική επικοινωνία με τους γύρω μας.

Με εκτίμηση, Ραφαέλα Τόσιου