Η έννοια της αιτιότητας του David Hume.

 Μία από τις σημαντικότερες θεωρίες του Σκώτου φιλοσόφου αποτελεί η έννοια της αιτιότητας. Δηλαδή η σχέση αιτίας και αποτελέσματος στην οποία βασίζονται όλοι οι συλλογισμοί που κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή. Όταν επιδιδόμαστε σε συλλογισμούς οδηγούμαστε στο να συνάγουμε ένα αποτέλεσμα ή μια αιτία βασιζόμενοι σε μια εντύπωση που είναι παρούσα ήδη στο νου. Όλοι οι συλλογισμοί της φύσης είναι βασισμένοι πάνω σε αυτή την αιτιατή σχέση, δηλαδή παντού και για όλα υπάρχει μία αιτία και ένα αποτέλεσμα. Ένα πράγμα, μία πράξη αμετάβλητα ακολουθεί το επόμενο. Ένα παράδειγμα για να κατανοήσουμε τα παραπάνω αποτελεί αυτό με τις μπάλες του μπιλιάρδου. Στο μπιλιάρδο σπρώχνουμε μια μπάλα Α και αυτή με την σειρά της χτυπά μια μπάλα Β, την οποία και θέτει σε κίνηση. Η μπάλα Β τίθεται σε κίνηση την συγκεκριμένη χρονική στιγμή που έρχεται σε επαφή με τη μπάλα Α. Αυτό θα γίνεται κάθε φορά που η μπάλα Α έρχεται σε επαφή με την μπάλα Β. Παρατηρούμε, λοιπόν ,να υπάρχει μια διαδοχή συμβάντων, μετά το Α ακολουθεί πάντα το Β όσες φορές και αν το δοκιμάσουμε. Επιπλέον πάντα θα υπάρχει μια χρονική προτεραιότητα της αιτίας από το αποτέλεσμα, και δεν γίνεται αυτό να αλλάξει όσο και να προσπαθούμε. Ανάμεσα στην αιτία και το αποτέλεσμα υπάρχουν δύο θεμελιώσεις ιδέες : Η προτεραιότητα στον χρόνο και η απαραίτητη σύνδεση. Όσον αφορά τη πρώτη ιδέα, αν πούμε ότι η αιτία είναι το Α και αποτέλεσμα το Β, τότε θα ήταν παράλογο να λέγαμε ότι το Β θα προηγείται και ότι θα συμβεί πριν από το Α. Μια αιτία είναι πάντα πρότερη από το αποτέλεσμα. Όσον αφορά την ιδέα της απαραίτητης σύνδεσης που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στο αίτιο και το αποτέλεσμα, σημαίνει ότι τα δύο αντικείμενα πρέπει να είναι συνδεδεμένα ώστε το ένα να ακολουθεί το άλλο. Η σχέση της αιτιότητας έχει την ικανότητα να μας μεταφέρει σε ένα υποτιθέμενο μελλοντικό γεγονός. Δηλαδή, προτού η μπάλα Α χτυπήσει την Β εμείς μέσα μας γνωρίζουμε και έχουμε την πίστη ότι θα γίνει η σύγκρουση και η Α θα θέσει σε κίνηση τη Β. Αυτή η πεποίθηση που έχουμε ότι θα γίνει αυτό που πιστεύουμε εξηγείτε με βάση μια παρελθοντική εμπειρία που μπορεί να έχουμε. Περιμένουμε, λοιπόν, ότι ύστερα από ίδια αιτία θα ακολουθήσει ίδιο αποτέλεσμα. Ο λόγος που έχουμε αυτές τις προσδοκίες και αυτές τις πεποιθήσεις είναι η συνήθεια ή αλλιώς η εμπειρία. Έτσι για παράδειγμα όταν ρίχνουμε ένα ξύλο στη φωτιά σχηματίζουμε μάσα μας την παράσταση του αποτελέσματος που δεν είναι άλλο από την δυνάμωμα της φωτιάς. Άρα το γεγονός Α που είναι το ξύλο (αιτία) συνδέεται με το γεγονός Β που είναι το δυνάμωμα της φωτιάς ( αποτέλεσμα). Ότι υπάρχει και ότι γίνεται έχει μια αιτία. Τίποτα δεν παράγεται δίχως αιτία.