Στρες-σωματικές αντιδράσεις -διαχείριση και αντιμετώπιση

Ποιοί είναι οι στρεσογόνοι παράγοντες; Είναι κάποια προσωπικά γεγονότα τα οποία προέρχονται μέσω της δράσης της καθημερινότητας και μας προκαλούν δυσκολίες ενοχλήσεις και έντονο εκνευρισμό. Σε μια εργασία τους ο Thomaw Holmes και ο Richard Rahe κατέληξαν σε συμπέρασμα πως οι σοβαρές αλλαγές στην ζωή προκαλούν στρες και το αυξημένο στρες με την σειρά του προκαλεί ασθένειες. Ακόμη, κάποιες έρευνες εδειξαν πως σε σύγκριση με τα αρνητικά γεγονότα τα θετικά δημιουργούν λιγότερη ψυχολογική πίεση και αντίστοιχα λιγότερα σωματικά συμπτώματα. Παρόλα αυτά τα θετικά και ευχάριστα γεγονότα στην ζωή των ανθρώπων απαιτούν αρκετές φορές προετοιμασία και προσαρμογή δύο στοιχεία που αρκετοί άνθρωποι τα θεωρούν εξαιρετικά στρεσογόνα όπως για παράδειγμα σε μια μέτρηση στρες σε προπτυχιακούς φοιτητές που πραγματοποιήθηκε παρατηρήθηκε βαθμολογία στρες 57 στο πρωτο ραντεβού 55 στην εγγραφή στο πανεπιστήμιο και στην συντήρηση μιας σταθερής σχέσης. Οι στρεσογόνοι παράγοντες στην ζωή μας δεν είναι περιορισμένοι σε έκταση αντίθετα είναι χρόνιοι και εμφανίζονται συνεχώς η επαναλαμβανόμενα όπως για παράδειγμα μια ουρά σε ένα σούπερ μάρκετ τα οικονομικά προβλήματα τα οποία ειδικά στις μέρες μας αυξάνονται καθημερινά είναι ικανά να προκαλέσουν χρόνια πηγή στρες και άγχους και να οδηγήσουν ακόμη και στο φαινόμενο της κατάθλιψης. Έτσι λοιπόν, συμπεραίνουμε πως ένα καθημερινό βάσανο όπως είναι τα οικονομικά προβλήματα μιας οικογένειας μπορεί να οδηγήσουν σε πληθώρα τόσο ψυχολογικών όσο και σωματικών συμπτωμάτων και να συνοδεύουν το άτομο για μια μεγάλη χρονική περίοδο στην ζωή του και να του δυσκολεύουν την καθημερινότητα. Τα διάφορα στρεσογόνα γεγονότα όπως ένας χωρισμός η πτήση με ένα αεροπλάνο ή ένας θάνατος μας προκαλούν να κάνουμε κάτι να πάρουμε μια πρωτοβουλία για να ξεπεράσουμε με κάποιο τρόπο το γεγονός. Όταν όμως τα γεγονότα δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε και να κάνουμε κάτι για να τα αντιμετωπίσουμε τότε αυτά είναι ακόμη πιο στεσογόνα.Ενώ, ακόμη όσο πιο χρόνιο είναι ένα στρεσογόνο γεγονός τόσο πιο βλαβερά είναι τα αποτελέσματά του. Όπως προαναφέρθηκε το στρές έχει τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά συμπτώματα. Αρχικά, τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να είναι η απόκριση του ανοσοποιητικού και συγκεκριμένα αυξάνεται η ευαισθησία στις μολύνσεις, όπως για παράδειγμα αυξάνει την πιθανότητα προσβολής του ατόμου απο έρπη και επιδεινώνει τη βακτηριδιακή μόλυνση που ονομάζεται περιοδοντίτιδα. Όμως, το στρες προσβάλει το άτομο και ψυχολογικά όπως είναι το μετατραυματικό στρες, μια αγχώδης διαταραχή γνωστή για τη σχέση της με το στρες η οποία μπορεί  να εμφανιστεί όταν ένα άτομο βιώσει μια εμπειρία τόσο απειλητική που απομένει με ένα αίσθημα τρόμου. Η διαταραχή μετατραυματικού στρες χαρακτηρίζεται απο χρόνια σωματική διέγερση επαναλαμβανόμενες αθέλητες σκέψεις ή εικόνες του τραύματος και αποφυγή των πραγμάτων και των καταστάσεων που επαναφέρουν στην μνήμη το παρελθοντικό τραύμα. Όμως, η διαχείριση και η αντιμετώπιση του στρες ακόμη και αν είναι πολύ δύσκολη δεν είναι ποτέ αδύνατη. Πιο συγκεκριμένα, ένας σημαντικός τρόπος διαχείρισης του στρες είναι ο έλεγχος του νου. Αρχικά, ένας τρόπος αντιμετώπισης του τραυματικού και στρεσογόνου γεγονότος είναι η αντιμετώπιση μέσω της απώθησης αυτό το είδος αντιμετώπισης χαρακτηρίζεται απο αποφυγή καταστάσεων ή σκέψεων οι οποίες υπενθυμίζουν έναν στρεσογόνο παράγοντα και τεχνητή συντήρηση μιας θετικής άποψης. Μια ακόμη μέθοδος αντιμετώπισης είναι η ορθολογική αντιμετώπιση του στεσογόνου παράγοντα, η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει την αντιμετώπιση ενός στεσογόνου παράγοντα και την προσπάθεια αντιμετώπισής του και η οποία είναι μια διεργασία τριών φάσεων η αποδοχή η συνειδητοποίηση ότι ο στρεσογόνος παράγοντας υπάρχει και δεν μπορεί να φύγει με ευχές . Ακομη, η έκθεση στον στρεσογόνο παράγοντα και στις σκέψεις για αυτόν και επίσης η προσπάθεια αναζήτησης του με στόχο την έκθεση την κατανόηση και την προσπάθεια να βρεθεί το νόημα του στρεσογόνου παράγοντα στη ζωή μας.Ακόμη μερικοί τρόποι αντιμετώπισης είναι η μέθοδος της αναπαλαίωσης δηλαδή η εύρεση ενός καινούργιου και πιο δημιουργικού τρόπου σκέψης ώστε να σβιστεί απο την μνήμη η απειλή που προκαλείται απο τον στρεσογόνο παράγοντα. Τέλος, η διαχείριση του σώματος είναι εξίσου σημαντικοί όπως είναι η χαλάρωση μια τεχνική για τη μείωση της έντασης μέσω της συνειδητής χαλάρωσης των μυών του σώματος,ενώ κλείνοντας η αεροβική άσκηση είναι ένας απο τους καλύτερους τρόπους για την αντιμετώπιση του στρες καθώς η άσκηση είναι αυτή που σχετίζεται με τη ψυχολογική ευεξία.

Πηγή πληροφοριών:Ψυχολογία (D.L Schacter D.T Gilbert D.M. Wegner)

Με εκτίμηση, Ραφαέλα Τόσιου